- 9 grudnia 2023
Systemowa terapia rodzin to popularna obecnie forma pomocy psychologicznej, która różni się od psychoterapii indywidualnej sposobem postrzegania i rozwiązywania problemów. W podejściu systemowym trudności psychologiczne danej osoby są postrzegane jako symptomy systemu rodzinnego, tego, jak wpływają na rodzinę jako całość, a nie tylko na poszczególne sytuacje, jakie ukryte korzyści przynoszą.
Głównym celem systemowej terapii rodzin jest uporządkowanie systemu rodzinnego w rozumieniu osobistym klienta, poprzez zbudowanie jasnej struktury relacji, odbudowanie zerwanych więzi i uwolnienie uczuć związanych z tym zaburzeniem. Jako agent zmiany klient wraca do swojego systemu, a system zaczyna się zmieniać pod wpływem zmian wprowadzonych przez jego uczestnika.
W 1950 roku rodzinna terapia systemowa pojawiła się jednocześnie w Stanach Zjednoczonych i Europie, wykorzystując idee cybernetyki i teorii komunikacji. Lekarze, antropolodzy, matematycy i psycholodzy opracowali koncepcje dotyczące struktury rodziny, kryzysów rodzinnych i systemów sprzężenia zwrotnego.
Psychoterapeutka Virginia Satir jako pierwsza spojrzała na rodzinę jako na klienta w całości. Brytyjski antropolog Gregory Bateson stworzył teorię podwójnego przekazu. Na przykład matka wyraża słowami miłość do swojego dziecka, ale jej zachowanie wskazuje na wrogość.
W podejściu systemowym klientem nie jest jedna osoba, ani para, ale rodzina jako całość. Każdy problem jest postrzegany nie jako osobliwość zachowania lub uczuć jednego członka rodziny (w tym dzieci), ale jako wynik funkcjonowania rodziny jako całości, jako systemu, który stale się rozwija. Wszystkie procesy zachodzące w systemie rodzinnym są zarówno przyczyną, jak i konsekwencją siebie nawzajem.
Problemy jednego z członków rodziny wskazują na zaburzone relacje w rodzinie. Terapeuta stara się ustalić, jaka przyczyna jest związana z objawem, który wywołał terapię.
W rodzinnej psychoterapii systemowej zwraca się uwagę na to, jak członkowie rodziny komunikują się ze sobą, i często stosuje się odgrywanie ról, podobnie jak w terapii psychodramy. W niektórych przypadkach badana jest również historia rodziny, która może być źródłem obecnych problemów.
W trakcie terapii zmianie ulega cała rodzina i system relacji w niej panujących, a w konsekwencji zmienia się także zachowanie członków rodziny.
Systemowy terapeuta rodzinny może pracować z całą rodziną, z parą lub oddzielnie z jednym z członków rodziny, w tym z dzieckiem. W trakcie rozmowy analizuje on nawykowe formy zachowania klienta oraz jego sposoby emocjonalnego reagowania na słowa i działania innych osób znaczących.
Badane są także zasady rodzinne (np. jak i na co wydaje się pieniądze) oraz mity rodzinne (wyobrażenie rodziny o tym, kim jesteśmy; np. w micie "przyjaznej rodziny" każdy, kto źle myśli o krewnych, jest postrzegany jako zły).
Następnie terapeuta pracuje z klientem nad znalezieniem nowych sposobów interakcji, które poprawią jakość życia i relacji z klientem lub jego rodziną.
W pracy można wykorzystać genogram - schemat sporządzony na podstawie słów klienta, odzwierciedlający wydarzenia w rodzinie i relacje między jej członkami (miłość, zależność, rozpad). Analiza genogramu pomaga odkryć ukryte w historii rodziny źródło problemów, które sprawiają, że członkowie rodziny zachowują się w określony sposób.
Trudne relacje w małżeństwie, dysharmonia seksualna, trudności w komunikacji między rodzicami a dziećmi, trudności w nawiązaniu długotrwałego związku, utrata bliskiej osoby, rozwód, zaburzenia psychosomatyczne, zaburzenia zachowania u dzieci, problemy emocjonalne u dzieci - każda sytuacja, która niepokoi rodzinę, może być tematem konsultacji.
Terapeuci rodzinni zajmują się także problemami nastolatków, takimi jak uzależnienia, próby samobójcze i zaburzenia odżywiania. Niektóre choroby, takie jak depresja lub fobia członka rodziny, wpływają na całą rodzinę. Rodzinna terapia systemowa pomaga w radzeniu sobie z tymi problemami, jeśli zostanie wyjaśnione podstawowe znaczenie objawów.
Komentarze (0)
Zostaw komentarz